Biblia Gdańska a Bibla Króla Jakuba

Uwspółcześniona Biblia Gdańska (UBG), nowoczesna rewizja historycznej Biblii Gdańskiej (BG 1632), jest jednym z bliższych polskich odpowiedników Nowego Testamentu Biblii Króla Jakuba (KJV). Jest to wynikiem jej założeniu na tekście Textus Receptus, który jest podstawą KJV. Ta wspólna podstawa zapewnia szerokie dopasowanie tekstu, zachowując kluczowe doktryny, takie jak Bożą naturę Chrystusa i autorytet Pisma Świętego. Jednak pomimo tej bliskości UBG wprowadza subtelne różnice w sformułowaniach, które mogą subtelnie zmieniać teologiczne niuanse, potencjalnie prowadząc do nieporozumień doktrynalnych lub rozcieńczeń w obszarach takich jak sprawiedliwość, eschatologia i uświęcenie.

Kilka kluczowych różnic podkreśla te zagrożenia, np. W Listach do Galacjan mamy nawiązanie do wiary Jezusa Chrystusa: Gl 2:16 „Wiedząc, że człowiek nie jest usprawiedliwiony przez uczynki prawa, ale przez wiarę Jezusa Chrystusa…” KJV podkreśla własną wiarę Chrystusa jako podstawę sprawiedliwości wierzących. UBG tłumaczy ten fragment jako „wiarę w Jezusa Chrystusa”, co przenosi nacisk na ludzką wiarę i potencjalnie osłabia obiektywny aspekt przypisanej sprawiedliwości Jezusa Chrystusa. Podobnie, w liście do Hebrajczyków 11:6 „Lecz bez wiary nie można się jemu podobać: bo ten kto przychodzi do Boga, musi wierzyć, że on jest, i że on jest wynagradzającym tym, którzy go pilnie szukają.” KJV nawiązuje do tych, którzy “pilnie szukają” Boga, podkreślając cierpliwość i osobiste poszukiwanie Chrystusa. UBG upraszcza tę frazę do “szukają“, zmniejszając wezwanie do pilnego i osobistego poszukiwania Chrystusa.

Ponadto implikacje eschatologiczne pojawiają się w wersetach takich jak Hbr 6:5 „I zakosztowali dobrego słowa Boga, i mocy przyszłego świata” gdzie KJV używa słowa „świata” na określenie czasów, co potwierdza dosłowną interpretację wydarzeń związanych z końcem świata. UBG natomiast wybiera słowo „wieku”, które może sugerować ewolucję oraz progresywność wieków i zacierać różnice w doktrynie przedtysiącletniej.

W Heb 9:20 KJV używa słowa „testament”. Wybór ten podkreśla prawny, potwierdzony krwią charakter Bożego postanowienia. Tak jak Mojżesz potwierdził przymierze mojżeszowe krwią (Ks Wyjścia 24:8), tak śmierć Chrystusa zatwierdza Nowy Testament (Heb 9:15–17). Testament, podobnie jak „ostatni testament”, wchodzi w życie wraz ze śmiercią spadkodawcy. Testament poprawnie podkreśla zbawienie jako jednostronny akt suwerennej łaski Boga. UBG w miejsce „testament” używa słowa „przymierze”, które sugeruje wzajemną umowę co wprowadza ryzyko pomniejszenia testamentowego wymiaru ofiary Chrystusa. Wybór słowa „przymierze” osłabia nacisk na wyłączne pośrednictwo Chrystusa i suwerenny charakter odkupienia, które są kluczowe dla biblijnej soteriologii.

„Testament” zachowuje doktrynalną siłę śmierci Chrystusa jako zatwierdzonego dekretu zbawienia, podczas gdy „przymierze” łagodzi to pojęcie, nadając mu charakter umowy.

Inny przykład, który przedstawia bardziej subtelną różnicę w tłumaczeniu KJV i UBG, znajduje się w Obj. 12:15–16, gdzie opisane są wydarzenia dotyczące powodzi: „wąż wyrzucił z ust swoich wodę jak powódź za kobietą, aby spowodować, żeby została porwana przez powódź.” W języku greckim występuje słowo „potamos”, które dosłownie oznacza „rzekę”, jednak kontekst wyraźnie wskazuje na gwałtowną, niszczącą siłę wody, a nie zwykłą rzekę. Tłumacze KJV wybrali w tym miejscu słowo „flood” („powódź”), aby ukazać atak i prześladowanie jako obraz sił szatana atakujących chrześcijan, podobnie jak w Dan. 9:26, gdzie „powódź” symbolizuje napór wrogów. Jednak UBG w Obj. 12:15–16 wprowadza tłumaczenie „rzeka”, co traci nawiązanie do Dan. 9:26 i nadaje tekstowi bardziej naturalny i łagodniejszy charakter, osłabiając jego prorocze znaczenie. Dlatego tłumaczenie „powódź” jest w Biblii KJV dokładniejsze i wierniejsze symbolice biblijnej, zachowując obraz gwałtownego ataku wroga na lud Boży.

Poniźsza tabela porównuje kluczowe wersety KJV i UBG gdzie KJV jest uznawane za poprawne.

Chociaż UBG pozostaje wartościowym tłumaczeniem opartym na Textus Receptus, powyżej przedstawione wariancje podkreślają potrzebę ostrożności, ponieważ nawet drobne zmiany mogą wprowadzić niejasności i wpłynać na podstawy wiary.

Scroll to Top