| 1 I ponownie zaczął nauczać nad morzem: i zgromadził się tam wokół niego wielki tłum, tak że wszedł do łodzi, i siedział na morzu; a cały tłum był przy morzu na lądzie. | 1 And he began again to teach by the sea side: and there was gathered unto him a great multitude, so that he entered into a ship, and sat in the sea; and the whole multitude was by the sea on the land. |
| 2 I nauczał ich wielu rzeczy w przypowieściach, i mówił do nich w swojej nauce, | 2 And he taught them many things by parables, and said unto them in his doctrine, |
| 3 Słuchajcie; Oto tam wyszedł siewca aby siać: | 3 Hearken; Behold, there went out a sower to sow: |
| 4 I stało się gdy siał, trochę spadło przy drodze, i ptactwo powietrzne przyleciało i zjadło to. | 4 And it came to pass, as he sowed, some fell by the way side, and the fowls of the air came and devoured it up. |
| 5 A trochę spadło na grunt kamienisty, gdzie nie miało wiele ziemi; i natychmiast wzeszło, bo nie miało głębi ziemi: | 5 And some fell on stony ground, where it had not much earth; and immediately it sprang up, because it had no depth of earth: |
| 6 Ale gdy słońce wzeszło, zostało wypalone; a ponieważ nie miało korzenia, uschło. | 6 But when the sun was up, it was scorched; and because it had no root, it withered away. |
| 7 A trochę spadło między ciernie, a ciernie wyrosły i zadusiły to, i nie wydało owocu. | 7 And some fell among thorns, and the thorns grew up, and choked it, and it yielded no fruit. |
| 8 A inne padło na dobry grunt, i wydało owoc, który wzszedł i rósł; i wydało, jedne trzydzieści, inne sześćdziesiąt, a inne sto. | 8 And other fell on good ground, and did yield fruit that sprang up and increased; and brought forth, some thirty, and some sixty, and some an hundred. |
| 9 I powiedział do nich, Ten kto ma uszy do słuchania, niech słucha. | 9 And he said unto them, He that hath ears to hear, let him hear. |
| 10 A gdy był sam, ci którzy byli wokół niego z dwunastoma, zapytali go o tę przypowieść. | 10 And when he was alone, they that were about him with the twelve asked of him the parable. |
| 11 A on powiedział do nich, Wam dane jest poznać tajemnicę królestwa Boga: ale tym, którzy są z zewnątrz, wszystkie te rzeczy są czynione w przypowieściach: | 11 And he said unto them, Unto you it is given to know the mystery of the kingdom of God: but unto them that are without, all these things are done in parables: |
| 12 Aby patrząc mogli widzieć, a nie spostrzec; i słuchając, mogli słyszeć, a nie zrozumieć; by się czasem nie nawrócili, i ich grzechy nie były im przebaczone. | 12 That seeing they may see, and not perceive; and hearing they may hear, and not understand; lest at any time they should be converted, and their sins should be forgiven them. |
| 13 I powiedział do nich, Nie rozumiecie tej przypowieści? jakże więc zrozumiecie wszystkie przypowieści? | 13 And he said unto them, Know ye not this parable? and how then will ye know all parables? |
| 14 Siewca sieje słowo. | 14 The sower soweth the word. |
| 15 A to są ci przy drodze, gdzie słowo jest siane; ale gdy usłyszeli, natychmiast przychodzi Szatan, i zabiera słowo, które zostało zasiane w ich sercach. | 15 And these are they by the way side, where the word is sown; but when they have heard, Satan cometh immediately, and taketh away the word that was sown in their hearts. |
| 16 I podobnie to są ci, którzy zasiani są na gruncie kamienistym; którzy, gdy usłyszeli słowo, natychmiast przyjmują je z radością; | 16 And these are they likewise which are sown on stony ground; who, when they have heard the word, immediately receive it with gladness; |
| 17 A nie mają w sobie korzenia, i trwają tylko do czasu: potem, gdy powstaje udręka albo prześladowanie z powodu słowa, natychmiast się gorszą. | 17 And have no root in themselves, and so endure but for a time: afterward, when affliction or persecution ariseth for the word’s sake, immediately they are offended. |
| 18 A to są ci, którzy zasiani są między cierniami; tacy że słuchają słowa, | 18 And these are they which are sown among thorns; such as hear the word, |
| 19 A troski tego świata, i ułuda bogactwa, i wkraczające pożądliwości innych rzeczy, zagłuszają słowo, i staje się ono bezowocne. | 19 And the cares of this world, and the deceitfulness of riches, and the lusts of other things entering in, choke the word, and it becometh unfruitful. |
| 20 A to są ci, którzy zasiani są na dobrym gruncie; tacy że słuchają słowa, i przyjmują je, i przynoszą owoc, jedni trzydziestokrotny, inni sześćdziesięcio, a jeszcze inni sto. | 20 And these are they which are sown on good ground; such as hear the word, and receive it, and bring forth fruit, some thirtyfold, some sixty, and some an hundred. |
| 21 I powiedział do nich, Czy przynosi się świecę, aby wstawić ją pod korzec, albo pod łóżko? a nie aby postawić na świeczniku? | 21 And he said unto them, Is a candle brought to be put under a bushel, or under a bed? and not to be set on a candlestick? |
| 22 Bowiem nie ma nic ukrytego, co nie będzie objawione; ani nic nie było trzymane w tajemnicy, tylko po to, aby wyszło na jaw. | 22 For there is nothing hid, which shall not be manifested; neither was any thing kept secret, but that it should come abroad. |
| 23 Jeśli jakikolwiek człowiek ma uszy do słuchania, niech słucha. | 23 If any man have ears to hear, let him hear. |
| 24 I powiedział do nich, Uważajcie czego słuchacie: jaką miarą mierzycie, taką będzie wam odmierzone: a wam, którzy słuchacie, więcej będzie dane. | 24 And he said unto them, Take heed what ye hear: with what measure ye mete, it shall be measured to you: and unto you that hear shall more be given. |
| 25 Bo ten kto ma, jemu będzie dane: a ten kto nie ma, od niego zostanie zabrane nawet to co ma. | 25 For he that hath, to him shall be given: and he that hath not, from him shall be taken even that which he hath. |
| 26 I powiedział, Tak jest z królestwem Boga, jakby człowiek wrzucał nasienie w grunt; | 26 And he said, So is the kingdom of God, as if a man should cast seed into the ground; |
| 27 I spał, i wstawał w nocy i w dzień, a nasienie by wzeszło i wyrosło, on nie wie jak. | 27 And should sleep, and rise night and day, and the seed should spring and grow up, he knoweth not how. |
| 28 Bo ziemia sama z siebie wydaje owoc; najpierw źdźbło, potem kłos, a potem pełne ziarno w kłosie. | 28 For the earth bringeth forth fruit of herself; first the blade, then the ear, after that the full corn in the ear. |
| 29 A gdy owoc wydaje, natychmiast zapuszcza sierp, ponieważ przychodzi żniwo. | 29 But when the fruit is brought forth, immediately he putteth in the sickle, because the harvest is come. |
30 I powiedział, Do czego przyrównamy królestwo Boga? albo z jakim porównaniem go porównamy?
| 30 And he said, Whereunto shall we liken the kingdom of God? or with what comparison shall we compare it? |
| 31 Jest podobne do nasionka gorczycy, które, gdy zostaje wsiane w ziemię, jest mniejsze od wszystkich nasion w ziemi: | 31 It is like a grain of mustard seed, which, when it is sown in the earth, is less than all the seeds that be in the earth: |
| 32 Lecz gdy jest zasiane, wyrasta, i staje się większe od wszystkich ziół, i wypuszcza wielkie gałęzie; tak że ptactwo powietrzne może się gnieździć w jego cieniu. | 32 But when it is sown, it groweth up, and becometh greater than all herbs, and shooteth out great branches; so that the fowls of the air may lodge under the shadow of it. |
| 33 I w wielu takich przypowieściach mówił do nich słowo, jak byli w stanie słuchać. | 33 And with many such parables spake he the word unto them, as they were able to hear it. |
| 34 Lecz bez przypowieści nie mówił do nich: a gdy byli sami, wyjaśnił wszystkie rzeczy swoim uczniom. | 34 But without a parable spake he not unto them: and when they were alone, he expounded all things to his disciples. |
| 35 I tego samego dnia, gdy nastał wieczór, mówi do nich, Przeprawmy się na drugą stronę. | 35 And the same day, when the even was come, he saith unto them, Let us pass over unto the other side. |
| 36 A gdy odprawili tłum, wzięli go ze sobą, tak jak był w łodzi. A były też tam z nim inne łódki. | 36 And when they had sent away the multitude, they took him even as he was in the ship. And there were also with him other little ships. |
| 37 I zerwał się tam gwałtowny wiatr, i fale uderzały w łódź, tak że już się napełniała. | 37 And there arose a great storm of wind, and the waves beat into the ship, so that it was now full. |
| 38 A on był w tyle łodzi, śpiąc na podgłówku: i obudzili go, i mówią do niego, Mistrzu, nie troszczysz się, że giniemy? | 38 And he was in the hinder part of the ship, asleep on a pillow: and they awake him, and say unto him, Master, carest thou not that we perish? |
| 39 I wstał, i zgromił wiatr, i powiedział do morza, Spokój, bądź spokojne. I wiatr ustał, i nastał wielki spokój. | 39 And he arose, and rebuked the wind, and said unto the sea, Peace, be still. And the wind ceased, and there was a great calm. |
| 40 I powiedział do nich, Czemu się tak boicie? jak to jest, że nie macie wiary? | 40 And he said unto them, Why are ye so fearful? how is it that ye have no faith? |
| 41 A bali się bardzo, i mówili jeden do drugiego, Cóż to za człowiek, że nawet wiatr i morze go słuchają? | 41 And they feared exceedingly, and said one to another, What manner of man is this, that even the wind and the sea obey him? |