| 1 Po dwóch dniach było święto paschy, i przaśników: i główni kapłani oraz prawoznawcy szukali jak by go podstępnie schwytać, i uśmiercić go. | 1 After two days was the feast of the passover, and of unleavened bread: and the chief priests and the scribes sought how they might take him by craft, and put him to death. |
| 2 Lecz mówili, Nie w dzień świąteczny, aby nie wywołać wzburzenia ludu. | 2 But they said, Not on the feast day, lest there be an uproar of the people. |
| 3 A będąc w Betanii w domu Szymona trędowatego, jak siedział przy posiłku, przyszła kobieta mająca alabastrową fiolkę olejku nardowego, bardzo cennego; i rozbiła fiolkę, i wylała mu na głowę. | 3 And being in Bethany in the house of Simon the leper, as he sat at meat, there came a woman having an alabaster box of ointment of spikenard very precious; and she brake the box, and poured it on his head. |
| 4 A byli tam niektórzy, którzy oburzeni byli w sobie, i mówili, Dlaczego to marnotrawstwo olejku uczyniono? | 4 And there were some that had indignation within themselves, and said, Why was this waste of the ointment made? |
| 5 Bo mogło być sprzedane za więcej niż trzysta pensów, i rozdane ubogim. I szemrali przeciwko niej. | 5 For it might have been sold for more than three hundred pence, and have been given to the poor. And they murmured against her. |
| 6 A Jezus powiedział, Zostawcie ją; dlaczego ją niepokoicie? wykonała dobry uczynek wobec mnie. | 6 And Jesus said, Let her alone; why trouble ye her? she hath wrought a good work on me. |
| 7 Bowiem ubogich zawsze macie z wami, i kiedykolwiek zechcecie, możecie im dobrze czynić: ale mnie nie zawsze macie. | 7 For ye have the poor with you always, and whensoever ye will ye may do them good: but me ye have not always. |
| 8 Ona zrobiła co mogła: przychodzi zawczasu aby namaścić moje ciało ku pogrzebowi. | 8 She hath done what she could: she is come aforehand to anoint my body to the burying. |
| 9 Zaprawdę powiadam wam, Gdziekolwiek będzie głoszona ta ewangelia po całym świecie, to co ona zrobiła będzie także opowiadane na jej pamiątkę. | 9 Verily I say unto you, Wheresoever this gospel shall be preached throughout the whole world, this also that she hath done shall be spoken of for a memorial of her. |
| 10 A Judasz Iskariota, jeden z dwunastu, poszedł do głównych kapłanów, aby im go wydać. | 10 And Judas Iscariot, one of the twelve, went unto the chief priests, to betray him unto them. |
| 11 A gdy oni to usłyszeli, ucieszyli się, i obiecali dać mu pieniądze. A on szukał jak mógłby go dogodnie wydać. | 11 And when they heard it, they were glad, and promised to give him money. And he sought how he might conveniently betray him. |
| 12 A w pierwszy dzień przaśników, gdy zabijano paschę, jego uczniowie powiedzieli do niego, Gdzie chcesz, abyśmy poszli i przygotowali abyś mógł spożyć paschę? | 12 And the first day of unleavened bread, when they killed the passover, his disciples said unto him, Where wilt thou that we go and prepare that thou mayest eat the passover? |
| 13 I wysyła dwóch spośród swych uczniów, i mówi do nich, Idźcie do miasta, a tam spotka się z wami człowiek niosący dzban wody: pójdźcie za nim. | 13 And he sendeth forth two of his disciples, and saith unto them, Go ye into the city, and there shall meet you a man bearing a pitcher of water: follow him. |
| 14 I gdziekolwiek wejdzie, powiecie gospodarzowi tego domu, Mistrz mówi, Gdzie jest pomieszczenie gościnne, w którym będę jadł paschę z moimi uczniami? | 14 And wheresoever he shall go in, say ye to the goodman of the house, The Master saith, Where is the guestchamber, where I shall eat the passover with my disciples? |
| 15 A on pokaże wam dużą salę na piętrze, urządzoną i przygotowaną: tam dla nas przygotujcie. | 15 And he will shew you a large upper room furnished and prepared: there make ready for us. |
| 16 I jego uczniowie poszli, i przyszli do miasta, i znaleźli tak jak im powiedział: i przygotowali paschę. | 16 And his disciples went forth, and came into the city, and found as he had said unto them: and they made ready the passover. |
| 17 A wieczorem, przychodzi z dwunastoma. | 17 And in the evening he cometh with the twelve. |
| 18 A jak usiedli i jedli, Jezus powiedział, Zaprawdę powiadam wam, Jeden z was, który ze mną je, wyda mnie. | 18 And as they sat and did eat, Jesus said, Verily I say unto you, One of you which eateth with me shall betray me. |
| 19 I zaczęli się smucić, i mówić do niego jeden po drugim, Czy to ja? a inny powiedział, Czy to ja? | 19 And they began to be sorrowful, and to say unto him one by one, Is it I? and another said, Is it I? |
| 20 A on odpowiedział i rzekł do nich, To jest jeden z dwunastu, który ze mną macza w misie. | 20 And he answered and said unto them, It is one of the twelve, that dippeth with me in the dish. |
| 21 Syn człowieczy wprawdzie odchodzi, jak jest o nim napisane: lecz biada temu człowiekowi, przez którego Syn człowieczy jest wydany! dobrze byłoby dla tego człowieka, gdyby się nigdy nie urodził. | 21 The Son of man indeed goeth, as it is written of him: but woe to that man by whom the Son of man is betrayed! good were it for that man if he had never been born. |
| 22 A jak jedli, Jezus wziął chleb, i pobłogosławił, i połamał, i dał im, i powiedział, Bierzcie, jedzcie: to jest moje ciało. | 22 And as they did eat, Jesus took bread, and blessed, and brake it, and gave to them, and said, Take, eat: this is my body. |
| 23 I wziął kielich, a gdy złożył dziękczynienie, dał im: i oni wszyscy pili z niego. | 23 And he took the cup, and when he had given thanks, he gave it to them: and they all drank of it. |
| 24 I powiedział do nich, To jest moja krew nowego testamentu, która jest wylana za wielu. | 24 And he said unto them, This is my blood of the new testament, which is shed for many. |
| 25 Zaprawdę powiadam wam, Nie będę pił więcej z owocu winorośli, aż do tego dnia gdy piję to nowe w królestwie Boga. | 25 Verily I say unto you, I will drink no more of the fruit of the vine, until that day that I drink it new in the kingdom of God. |
| 26 A gdy zaśpiewali hymn, wyszli na Górę Oliwną. | 26 And when they had sung an hymn, they went out into the mount of Olives. |
| 27 I Jezus mówi do nich, Wy wszyscy zgorszycie się z mojego powodu tej nocy: bo jest napisane, Uderzę pasterza, i owce zostaną rozproszone. | 27 And Jesus saith unto them, All ye shall be offended because of me this night: for it is written, I will smite the shepherd, and the sheep shall be scattered. |
| 28 Jednak po tym jak jestem zmartwychwstały, udam się przed wami do Galilei. | 28 But after that I am risen, I will go before you into Galilee. |
| 29 Lecz Piotr powiedział do niego, Chociaż wszyscy się zgorszą, jednak nie ja. | 29 But Peter said unto him, Although all shall be offended, yet will not I. |
| 30 I Jezus mówi do niego, Zaprawdę powiadam ci, Że dziś, jeszcze tej nocy, zanim kogut dwa razy zapieje, wyprzesz się mnie trzy razy. | 30 And Jesus saith unto him, Verily I say unto thee, That this day, even in this night, before the cock crow twice, thou shalt deny me thrice. |
| 31 Ale on mówił z większą żarliwością, Jeśli miałbym z tobą umrzeć, nie wyprę się ciebie w żadnym wypadku. Podobnie też mówili wszyscy. | 31 But he spake the more vehemently, If I should die with thee, I will not deny thee in any wise. Likewise also said they all. |
| 32 I przyszli na miejsce zwane Getsemani: a on mówi do swoich uczniów, Usiądźcie tutaj, ja tymczasem będę się modlił. | 32 And they came to a place which was named Gethsemane: and he saith to his disciples, Sit ye here, while I shall pray. |
| 33 A on wziął ze sobą Piotra i Jamesa, i Jana, i zaczął odczuwać silny lęk, i było mu bardzo ciężko. | 33 And he taketh with him Peter and James and John, and began to be sore amazed, and to be very heavy; |
| 34 I mówi do nich, Moja dusza jest niezmiernie stroskana ku śmierci: zostańcie tu, i czuwajcie. | 34 And saith unto them, My soul is exceeding sorrowful unto death: tarry ye here, and watch. |
| 35 I odszedł trochę dalej, i upadł na ziemię, i modlił się, że gdyby to było możliwe, aby ta godzina ominęła go. | 35 And he went forward a little, and fell on the ground, and prayed that, if it were possible, the hour might pass from him. |
| 36 I powiedział, Abba, Ojcze, wszystko jest możliwe dla ciebie; zabierz ode mnie ten kielich: jednak nie jak ja chcę, ale jak ty chcesz. | 36 And he said, Abba, Father, all things are possible unto thee; take away this cup from me: nevertheless not what I will, but what thou wilt. |
| 37 I przychodzi, i zastaje ich śpiących, i mówi do Piotra, Szymonie, śpisz? czy nie mogłeś czuwać jednej godziny? | 37 And he cometh, and findeth them sleeping, and saith unto Peter, Simon, sleepest thou? couldest not thou watch one hour? |
| 38 Czuwajcie i módlcie się, abyście nie ulegli pokusie. Duch wprawdzie jest gotowy, ale ciało jest słabe. | 38 Watch ye and pray, lest ye enter into temptation. The spirit truly is ready, but the flesh is weak. |
| 39 I znowu odszedł, i modlił się, i mówił te same słowa. | 39 And again he went away, and prayed, and spake the same words. |
| 40 A gdy wrócił, ponownie zastał ich śpiących, (bo oczy mieli ciężkie) ani nie wiedzieli co mu odpowiedzieć. | 40 And when he returned, he found them asleep again, (for their eyes were heavy,) neither wist they what to answer him. |
| 41 I przychodzi po raz trzeci, i mówi do nich, Śpijcie teraz dalej, i odpoczywajcie: już wystarczy, przychodzi godzina; oto Syn człowieczy jest wydany w ręce grzeszników. | 41 And he cometh the third time, and saith unto them, Sleep on now, and take your rest: it is enough, the hour is come; behold, the Son of man is betrayed into the hands of sinners. |
| 42 Wstańcie, chodźmy; oto ten, który mnie wydaje jest w zasięgu ręki. | 42 Rise up, let us go; lo, he that betrayeth me is at hand. |
| 43 I natychmiast, gdy on jeszcze mówił, nadchodzi Judasz, jeden z dwunastu, a z nim wielki tłum z mieczami i kijami, od głównych kapłanów i prawoznawców oraz starszych. | 43 And immediately, while he yet spake, cometh Judas, one of the twelve, and with him a great multitude with swords and staves, from the chief priests and the scribes and the elders. |
| 44 A ten, który go zdradził, ustalił z nimi znak, mówiąc, Któregokolwiek pocałuję, ten sam jest nim; weźcie go, i odprowadźcie go bezpiecznie. | 44 And he that betrayed him had given them a token, saying, Whomsoever I shall kiss, that same is he; take him, and lead him away safely. |
| 45 I jak tylko przyszedł, od razu zbliża się do niego, i mówi, Mistrzu, mistrzu; i pocałował go. | 45 And as soon as he was come, he goeth straightway to him, and saith, Master, master; and kissed him. |
| 46 A oni narzucili swoje ręce na niego, i pojmali go. | 46 And they laid their hands on him, and took him. |
| 47 A jeden z tych, którzy tam stali, dobył miecz i uderzył sługę najwyższego kapłana, i odciął mu ucho. | 47 And one of them that stood by drew a sword, and smote a servant of the high priest, and cut off his ear. |
| 48 A Jezus odpowiedział i rzekł do nich, Czy wychodzicie jak na złodzieja z mieczami i kijami, aby mnie pojmać? | 48 And Jesus answered and said unto them, Are ye come out, as against a thief, with swords and with staves to take me? |
| 49 Bywałem codziennie z wami w świątyni nauczając, a nie pojmaliście mnie: lecz pisma muszą być wypełnione. | 49 I was daily with you in the temple teaching, and ye took me not: but the scriptures must be fulfilled. |
| 50 I wszyscy opuścili go, i uciekli. | 50 And they all forsook him, and fled. |
| 51 A szedł za nim pewien młody człowiek mający płótno narzucone na jego gołe ciało; i młodzieńcy pochwycili go: | 51 And there followed him a certain young man, having a linen cloth cast about his naked body; and the young men laid hold on him: |
| 52 A on zostawił płótno, i uciekł od nich nagi. | 52 And he left the linen cloth, and fled from them naked. |
| 53 I poprowadzili Jezusa do najwyższego kapłana: a z nim byli zgromadzeni wszyscy główni kapłani i starsi, i prawoznawcy. | 53 And they led Jesus away to the high priest: and with him were assembled all the chief priests and the elders and the scribes. |
| 54 A Piotr szedł za nim z daleka, aż do pałacu najwyższego kapłana: i usiadł ze sługami, i ogrzewał się przy ogniu. | 54 And Peter followed him afar off, even into the palace of the high priest: and he sat with the servants, and warmed himself at the fire. |
| 55 A główni kapłani i cała rada szukali świadectwa przeciwko Jezusowi, aby go skazać na śmierć, ale nic nie znaleźli. | 55 And the chief priests and all the council sought for witness against Jesus to put him to death; and found none. |
| 56 Bo wielu fałszywie świadczyło przeciwko niemu, lecz ich świadectwa nie były ze sobą zgodne. | 56 For many bare false witness against him, but their witness agreed not together. |
| 57 A powstali tam niektórzy i fałszywie świadczyli przeciwko niemu, mówiąc, | 57 And there arose certain, and bare false witness against him, saying, |
| 58 Słyszeliśmy, jak mówił, Zburzę tę świątynię, która jest rękami zrobiona, a w trzy dni zbuduję inną, nie rękami robioną. | 58 We heard him say, I will destroy this temple that is made with hands, and within three days I will build another made without hands. |
| 59 Lecz i tak ich świadectwo nie było zgodne. | 59 But neither so did their witness agree together. |
| 60 A najwyższy kapłan stał na środku, i zapytał Jezusa, mówiąc, Nic nie odpowiadasz? cóż to jest, co oni przeciwko tobie zeznają? | 60 And the high priest stood up in the midst, and asked Jesus, saying, Answerest thou nothing? what is it which these witness against thee? |
| 61 Ale on milczał, i nic nie odpowiedział. Znowu zapytał go najwyższy kapłan, i powiedział do niego, Czy ty jesteś Chrystusem, Synem Błogosławionego? | 61 But he held his peace, and answered nothing. Again the high priest asked him, and said unto him, Art thou the Christ, the Son of the Blessed? |
| 62 A Jezus powiedział, Ja jestem: i ujrzycie Syna człowieczego siedzącego po prawicy mocy, i przychodzącego w obłokach nieba. | 62 And Jesus said, I am: and ye shall see the Son of man sitting on the right hand of power, and coming in the clouds of heaven. |
| 63 Wtedy najwyższy kapłan rozdarł swoje ubranie i mówi, Jakich jeszcze świadków potrzebujemy? | 63 Then the high priest rent his clothes, and saith, What need we any further witnesses? |
| 64 Słyszeliście bluźnierstwo: co myślicie? A oni wszyscy potępili go aby był winny śmierci. | 64 Ye have heard the blasphemy: what think ye? And they all condemned him to be guilty of death. |
| 65 I niektórzy zaczęli pluć na niego, i zakrywali mu twarz, i bili go pięściami, i mówili do niego, Prorokuj: a słudzy bili go swoimi dłońmi. | 65 And some began to spit on him, and to cover his face, and to buffet him, and to say unto him, Prophesy: and the servants did strike him with the palms of their hands. |
| 66 A jak Piotr był na dole w pałacu, przyszła tam jedna ze służących najwyższego kapłana: | 66 And as Peter was beneath in the palace, there cometh one of the maids of the high priest: |
| 67 A gdy zobaczyła Piotra grzejącego się, popatrzyła na niego, i powiedziała, I ty także byłeś z Jezusem z Nazaretu. | 67 And when she saw Peter warming himself, she looked upon him, and said, And thou also wast with Jesus of Nazareth. |
| 68 Lecz on się wyparł, mówiąc, Nie wiem, ani nie rozumiem o czym mówisz. I wyszedł na zewnątrz do przedsionka; i kogut zapiał. | 68 But he denied, saying, I know not, neither understand I what thou sayest. And he went out into the porch; and the cock crew. |
| 69 A służąca zobaczyła go znowu, i zaczęła mówić do tych, którzy tam stali, To jest jeden z nich. | 69 And a maid saw him again, and began to say to them that stood by, This is one of them. |
| 70 A on ponownie się wyparł. I po chwili ci, którzy tam stali, powiedzieli znowu do Piotra, Na pewno jesteś jednym z nich: bo jesteś Galilejczykiem, i twoja mowa się z tym zgadza. | 70 And he denied it again. And a little after, they that stood by said again to Peter, Surely thou art one of them: for thou art a Galilaean, and thy speech agreeth thereto. |
| 71 Lecz on zaczął się zaklinać i przysięgać, mówiąc, Nie znam tego człowieka o którym mówicie. | 71 But he began to curse and to swear, saying, I know not this man of whom ye speak. |
| 72 I po raz drugi kogut zapiał. I Piotr przypomniał sobie słowo, które powiedział mu Jezus, Zanim kogut dwukrotnie zapieje, wyprzesz się mnie trzykrotnie. A gdy o tym pomyślał, zapłakał. | 72 And the second time the cock crew. And Peter called to mind the word that Jesus said unto him, Before the cock crow twice, thou shalt deny me thrice. And when he thought thereon, he wept. |