| 1 A zbliżało się święto przaśników, które jest zwane Paschą. | 1 Now the feast of unleavened bread drew nigh, which is called the Passover. |
| 2 I główni kapłani i prawoznawcy szukali sposobu jak by go zabić; bo bali się ludu. | 2 And the chief priests and scribes sought how they might kill him; for they feared the people. |
| 3 Wtedy wszedł Szatan w Judasza, zwanego Iskariotą, będącego z liczby dwunastu. | 3 Then entered Satan into Judas surnamed Iscariot, being of the number of the twelve. |
| 4 I poszedł swoją drogą, i naradzał się z głównymi kapłanami i przełożonymi, jak mógłby go im wydać. | 4 And he went his way, and communed with the chief priests and captains, how he might betray him unto them. |
| 5 A oni uradowali się, i zawarli z nim przymierze że dadzą mu pieniądze. | 5 And they were glad, and covenanted to give him money. |
| 6 I on obiecał, i szukał okazji aby im go wydać w nieobecności tłumu. | 6 And he promised, and sought opportunity to betray him unto them in the absence of the multitude. |
| 7 Wtedy nadszedł dzień przaśników, kiedy pascha musiała być zabita. | 7 Then came the day of unleavened bread, when the passover must be killed. |
| 8 I posłał Piotra i Jana, mówiąc, Idźcie i przygotujcie nam paschę, abyśmy mogli jeść. | 8 And he sent Peter and John, saying, Go and prepare us the passover, that we may eat. |
| 9 A oni powiedzieli do niego, Gdzie chcesz, abyśmy przygotowali? | 9 And they said unto him, Where wilt thou that we prepare? |
| 10 I powiedział do nich, Oto gdy wejdziecie do miasta, tam spotka was człowiek, niosący dzban wody; idźcie za nim do domu, do którego wchodzi. | 10 And he said unto them, Behold, when ye are entered into the city, there shall a man meet you, bearing a pitcher of water; follow him into the house where he entereth in. |
| 11 I powiecie gospodarzowi tego domu, Mistrz mówi do ciebie, Gdzie jest pokój gościnny, gdzie będę jadł paschę z moimi uczniami? | 11 And ye shall say unto the goodman of the house, The Master saith unto thee, Where is the guestchamber, where I shall eat the passover with my disciples? |
| 12 I on wam pokaże duży, urządzony pokój na piętrze: tam przygotujcie. | 12 And he shall shew you a large upper room furnished: there make ready. |
| 13 I oni odeszli, i znaleźli tak jak im powiedział: i przygotowali paschę. | 13 And they went, and found as he had said unto them: and they made ready the passover. |
| 14 A gdy nadeszła godzina, usiadł, a z nim dwunastu apostołów. | 14 And when the hour was come, he sat down, and the twelve apostles with him. |
| 15 I powiedział do nich, Z upragnieniem pragnąłem spożyć z wami tę paschę zanim będę cierpiał: | 15 And he said unto them, With desire I have desired to eat this passover with you before I suffer: |
| 16 Bowiem mówię wam, Nie będę więcej z niej jadł, aż zostanie wypełniona w królestwie Boga. | 16 For I say unto you, I will not any more eat thereof, until it be fulfilled in the kingdom of God. |
| 17 I wziął kielich, i złożył dziękczynienie, i powiedział, Weźcie to, i rozdzielcie między siebie: | 17 And he took the cup, and gave thanks, and said, Take this, and divide it among yourselves: |
| 18 Bowiem mówię wam, że nie będę pił z owocu winorośli, aż przyjdzie królestwo Boga. | 18 For I say unto you, I will not drink of the fruit of the vine, until the kingdom of God shall come. |
| 19 I wziął chleb, i złożył dziękczynienie, i połamał, i dał im, mówiąc, To jest moje ciało, które jest dane za was: to czyńcie na moją pamiątkę. | 19 And he took bread, and gave thanks, and brake it, and gave unto them, saying, This is my body which is given for you: this do in remembrance of me. |
| 20 Podobnie też kielich po wieczerzy, mówiąc, Ten kielich jest to nowy testament w mojej krwi, która jest za was wylana. | 20 Likewise also the cup after supper, saying, This cup is the new testament in my blood, which is shed for you. |
| 21 Lecz oto ręka tego, który mnie wydaje, jest ze mną na stole. | 21 But, behold, the hand of him that betrayeth me is with me on the table. |
| 22 I wprawdzie Syn człowieczy odchodzi, jak zostało postanowione: ale biada temu człowiekowi, przez którego jest wydany! | 22 And truly the Son of man goeth, as it was determined: but woe unto that man by whom he is betrayed! |
| 23 Wtedy oni zaczęli się między sobą pytać, który z nich jest tym co by miał tę rzecz uczynić. | 23 And they began to enquire among themselves, which of them it was that should do this thing. |
| 24 I wszczął się również spór między nimi, kto z nich powinien być uznany za największego. | 24 And there was also a strife among them, which of them should be accounted the greatest. |
| 25 A on powiedział do nich, Królowie Gojów panują nad nimi; a ci, którzy sprawują władzę nad nimi, nazywani są dobroczyńcami. | 25 And he said unto them, The kings of the Gentiles exercise lordship over them; and they that exercise authority upon them are called benefactors. |
| 26 Ale wy tak nie będziecie: lecz ten kto jest największy wśród was, niech będzie jak młodszy; a ten kto jest przełożonym, jak ten, kto służy. | 26 But ye shall not be so: but he that is greatest among you, let him be as the younger; and he that is chief, as he that doth serve. |
| 27 Bo któż jest większy, ten, kto siedzi przy posiłku, czy ten, kto służy? czy nie ten, kto siedzi przy posiłku? ale ja jestem pośród was jako ten, kto służy. | 27 For whether is greater, he that sitteth at meat, or he that serveth? is not he that sitteth at meat? but I am among you as he that serveth. |
| 28 Wy jesteście tymi, którzy wytrwali przy mnie w moich pokusach. | 28 Ye are they which have continued with me in my temptations. |
| 29 I ja ustanawiam wam królestwo, jak mój Ojciec mi ustanowił; | 29 And I appoint unto you a kingdom, as my Father hath appointed unto me; |
| 30 Abyście mogli jeść i pić przy moim stole w moim królestwie, i zasiadali na tronach sądząc dwanaście pokoleń Izraela. | 30 That ye may eat and drink at my table in my kingdom, and sit on thrones judging the twelve tribes of Israel. |
| 31 I powiedział Pan, Szymonie, Szymonie, oto Szatan pożądał, aby mógł was przesiać jak zboże: | 31 And the Lord said, Simon, Simon, behold, Satan hath desired to have you, that he may sift you as wheat: |
| 32 Lecz ja prosiłem za tobą, żeby twoja wiara nie ustała: a gdy się nawrócisz, utwierdzaj swoich braci. | 32 But I have prayed for thee, that thy faith fail not: and when thou art converted, strengthen thy brethren. |
| 33 A on mu powiedział, Panie, z tobą gotów jestem iść i do więzienia, i na śmierć. | 33 And he said unto him, Lord, I am ready to go with thee, both into prison, and to death. |
| 34 A on rzekł, Mówię ci, Piotrze, kogut nie zapieje dziś, przed tym aż ty trzy razy się wyprzesz, że mnie znasz. | 34 And he said, I tell thee, Peter, the cock shall not crow this day, before that thou shalt thrice deny that thou knowest me. |
| 35 I powiedział do nich, Gdy was posyłałem bez sakiewki, i torby, i obuwia, czy brakowało wam czegoś? A oni powiedzieli, Niczego. | 35 And he said unto them, When I sent you without purse, and scrip, and shoes, lacked ye any thing? And they said, Nothing. |
| 36 Wtedy powiedział do nich, Ale teraz, ten kto ma sakiewkę, niech ją weźmie, i podobnie jego torbę: a kto nie ma miecza, niech sprzeda swoją odzież, i kupi miecz. | 36 Then said he unto them, But now, he that hath a purse, let him take it, and likewise his scrip: and he that hath no sword, let him sell his garment, and buy one. |
| 37 Bowiem mówię wam, że to, co jest napisane musi się jeszcze we mnie wypełnić, I został zaliczony do przestępców: bowiem te rzeczy, które mnie dotyczą, mają swój koniec. | 37 For I say unto you, that this that is written must yet be accomplished in me, And he was reckoned among the transgressors: for the things concerning me have an end. |
| 38 A oni powiedzieli, Panie, oto tu są dwa miecze. A on im powiedział, Wystarczy. | 38 And they said, Lord, behold, here are two swords. And he said unto them, It is enough. |
| 39 I wyszedł, i poszedł, jak miał w zwyczaju, na Górę Oliwną; i jego uczniowie także poszli za nim. | 39 And he came out, and went, as he was wont, to the mount of Olives; and his disciples also followed him. |
| 40 A kiedy był na miejscu, powiedział do nich, Módlcie się, abyście nie ulegli pokusie. | 40 And when he was at the place, he said unto them, Pray that ye enter not into temptation. |
| 41 I oddalił się od nich na około rzutu kamieniem, i uklęknął, i modlił się, | 41 And he was withdrawn from them about a stone’s cast, and kneeled down, and prayed, |
| 42 Mówiąc, Ojcze, jeśli chcesz, zabierz ten kielich ode mnie: niemniej jednak nie moja wola, lecz twoja niech się stanie. | 42 Saying, Father, if thou be willing, remove this cup from me: nevertheless not my will, but thine, be done. |
| 43 Wtedy ukazał mu się anioł z nieba, wzmacniający go. | 43 And there appeared an angel unto him from heaven, strengthening him. |
| 44 I będąc w agonii, jeszcze gorliwiej modlił się: a jego pot był jak wielkie krople krwi spadające na ziemię. | 44 And being in an agony he prayed more earnestly: and his sweat was as it were great drops of blood falling down to the ground. |
| 45 A gdy wstał od modlitwy, i przyszedł do uczniów, zastał ich śpiących ze smutku, | 45 And when he rose up from prayer, and was come to his disciples, he found them sleeping for sorrow, |
| 46 I powiedział do nich, Czemu śpicie? wstańcie i módlcie się, abyście nie ulegli pokusie. | 46 And said unto them, Why sleep ye? rise and pray, lest ye enter into temptation. |
| 47 A gdy jeszcze mówił, oto tłum, i ten zwany Judaszem, jeden z dwunastu, szedł przed nimi, i zbliżył się do Jezusa, aby go pocałować. | 47 And while he yet spake, behold a multitude, and he that was called Judas, one of the twelve, went before them, and drew near unto Jesus to kiss him. |
| 48 Lecz Jezus powiedział do niego, Judaszu, czy wydajesz Syna człowieczego pocałunkiem? | 48 But Jesus said unto him, Judas, betrayest thou the Son of man with a kiss? |
| 49 Gdy ci, którzy przy nim byli, zobaczyli, co się ma wydarzyć, powiedzieli do niego, Panie, czy mamy uderzyć mieczem? | 49 When they which were about him saw what would follow, they said unto him, Lord, shall we smite with the sword? |
| 50 I jeden z nich uderzył sługę najwyższego kapłana, i odciął mu prawe ucho. | 50 And one of them smote the servant of the high priest, and cut off his right ear. |
| 51 A Jezus odpowiedział i rzekł, Pozwólcie już. I dotknął jego ucha, i uzdrowił go. | 51 And Jesus answered and said, Suffer ye thus far. And he touched his ear, and healed him. |
| 52 Wtedy Jezus powiedział do głównych kapłanów, i przełożonych świątyni, i starszych, którzy przyszli do niego, Czy wyszliście, jak na złodzieja, z mieczami i kijami? | 52 Then Jesus said unto the chief priests, and captains of the temple, and the elders, which were come to him, Be ye come out, as against a thief, with swords and staves? |
| 53 Gdy codziennie bywałem z wami w świątyni, nie wyciągnęliście rąk przeciwko mnie: lecz to jest wasza godzina, i moc ciemności. | 53 When I was daily with you in the temple, ye stretched forth no hands against me: but this is your hour, and the power of darkness. |
| 54 Wtedy schwytali go, i poprowadzili, i przyprowadzili do domu najwyższego kapłana. A Piotr szedł za nim z daleka. | 54 Then took they him, and led him, and brought him into the high priest’s house. And Peter followed afar off. |
| 55 A kiedy rozniecili ogień na środku dziedzińca, i usiedli razem, Piotr usiadł wśród nich. | 55 And when they had kindled a fire in the midst of the hall, and were set down together, Peter sat down among them. |
| 56 Ale pewna służąca zobaczyła go siedzącego przy ogniu, i uważnie mu się przyjrzała, i powiedziała, Ten człowiek też był z nim. | 56 But a certain maid beheld him as he sat by the fire, and earnestly looked upon him, and said, This man was also with him. |
| 57 A on zaparł się go, mówiąc, Kobieto, nie znam go. | 57 And he denied him, saying, Woman, I know him not. |
| 58 A po krótkiej chwili ktoś inny go zobaczył, i powiedział, Ty też jesteś jednym z nich. A Piotr rzekł, Człowieku, nie jestem. | 58 And after a little while another saw him, and said, Thou art also of them. And Peter said, Man, I am not. |
| 59 A mniej więcej godzinę później ktoś inny stanowczo stwierdził, mówiąc, Prawdą jest że ten człek także był z nim: bo jest Galilejczykiem. | 59 And about the space of one hour after another confidently affirmed, saying, Of a truth this fellow also was with him: for he is a Galilaean. |
| 60 A Piotr powiedział, Człowieku, nie wiem co ty mówisz. I natychmiast, gdy on jeszcze mówił, kogut zapiał. | 60 And Peter said, Man, I know not what thou sayest. And immediately, while he yet spake, the cock crew. |
| 61 A Pan odwrócił się, i spojrzał na Piotra. I Piotr przypomniał sobie słowo Pana, jak mu powiedział, Zanim kogut zapieje, trzykroć się mnie wyprzesz. | 61 And the Lord turned, and looked upon Peter. And Peter remembered the word of the Lord, how he had said unto him, Before the cock crow, thou shalt deny me thrice. |
| 62 I Piotr wyszedł, i gorzko zapłakał. | 62 And Peter went out, and wept bitterly. |
| 63 A mężczyźni, którzy trzymali Jezusa, szydzili z niego, i bili go. | 63 And the men that held Jesus mocked him, and smote him. |
| 64 A kiedy zasłonili mu oczy, bili go po twarzy, i pytali go, mówiąc, Prorokuj, kto to jest, który cię uderzył? | 64 And when they had blindfolded him, they struck him on the face, and asked him, saying, Prophesy, who is it that smote thee? |
| 65 I wiele innych rzeczy bluźnierczo wypowiadali przeciwko niemu. | 65 And many other things blasphemously spake they against him. |
| 66 A jak tylko nastał dzień, starsi ludu i główni kapłani i prawoznawcy zebrali się, i przyprowadzili go do swojej rady, mówiąc, | 66 And as soon as it was day, the elders of the people and the chief priests and the scribes came together, and led him into their council, saying, |
| 67 Czy ty jesteś Chrystusem? powiedz nam. A on powiedział do nich, Jeśli wam powiem, nie uwierzycie: | 67 Art thou the Christ? tell us. And he said unto them, If I tell you, ye will not believe: |
| 68 A jeśli też was spytam, nie odpowiecie mi ani mnie nie wypuścicie. | 68 And if I also ask you, ye will not answer me, nor let me go. |
| 69 Odtąd Syn człowieczy będzie siedział po prawicy mocy Boga. | 69 Hereafter shall the Son of man sit on the right hand of the power of God. |
| 70 Wtedy wszyscy powiedzieli, Ty więc jesteś Synem Boga? A on powiedział do nich, Wy mówicie, że ja jestem. | 70 Then said they all, Art thou then the Son of God? And he said unto them, Ye say that I am. |
| 71 A oni rzekli, Czyż potrzebujemy jeszcze dalszego świadectwa? bo sami przecież słyszeliśmy z jego własnych ust. | 71 And they said, What need we any further witness? for we ourselves have heard of his own mouth. |